Alain Zenner, a real crisis manager of Brinks Money Transports Belgium...

... and for other "Emergency" companies too!

An article in De Standaard Online says it all: many international companies who's headquarter(s) are not in Belgium, have a branch (sub-office) in Belgium. If you know that taxes are higher quotated for employees than for labourers, the leading managers, established in the Netherlands, want to change their statutes (charters), with a resulting downsizing salary of course.
These employees didn't agree with this charter, so they decided to go on strike.
Several weeks later, some banks and distributors have had problems with their money stocks, and the foreign owners didn't want to change their minds. Worse than that, they acclaimed to go on bankruptcy.
The Belgian government had decided to point the famous crisis manager Alain Zenner.
Here an interview with him in Dutch.

Deze zaak maakt mij weer jong'



Een faillissement vermijden bij Brink's België wordt moeilijk. Maar eerst moeten het bedrijf en zijn personeel nog een rouwproces doormaken, vindt voorlopig bewindvoerder Alain Zenner. Het bediendenstatuut is voor Brink's België wat BHV is voor de politiek: 'Vooral een groot symbool.'


Het is dinsdagavond, 21.15 uur. Na een lang gesprek met Alain Zenner, voorlopig bewindvoerder van Brink's België, is dit complexe dossier me een stuk duidelijker. Er is veel belangstelling van kandidaat-overnemers, zegt Zenner. Maar dan moet het morrende personeel van statuut veranderen en zal Brink's België eerst failliet worden verklaard. Zo kan de nieuwe eigenaar met minder personeel en tegen andere voorwaarden aan de slag. Maar voor het zover is, moet het bedrijf 'een rouwproces' doormaken. En dat kan nog wel enkele weken duren.


Deze Franstalige Brusselaar, opgegroeid en opgeleid in Gent, is ook in Vlaanderen een bekend gezicht. Dat mag u letterlijk nemen. Want begin 1997 werd hij als curator van het noodlijdende Forges de Clabecq haast mishandeld door de donkerrode vakbondsmilitant Roberto D'Orazio. Het beeld van zijn gehavende en bloedende gezicht ging het land rond. Die klap betekende het begin van de redding van Forges; de start van Zenners korte politieke carrière bij de MR en het einde van D'Orazio's carrière als militant.


Enkele maanden na de redding van Forges voelde Zenner zich moe en oud. Nu, kort voor zijn vijfenzestigste verjaardag, stroomt de energie en adrenaline als vanouds door zijn lichaam. Tijdens het gesprek staat hij om de haverklap op om al ijsberend zijn verhaal te doen. Af en toe bladert hij door een Atoma-schriftje waarin hij nota's en contacten verzamelt in verband met Brink's.


'Deze zaak is een mooie uitdaging, een uitzonderlijke zaak. Het is alsof Vermassen een spectaculaire assisenzaak mag pleiten. Het maakt mij weer jong. Ik ben tegen 5 uur 's ochtends op kantoor. Net zoals toen bij Clabecq.'


Drie uur lang bomen we door over Brink's in zijn kantoor op de 24ste verdieping van de Bastion Tower aan de Naamsepoort in Brussel. Vanuit het raam van zijn kantoor zie je de vooruit kruipende avondspits, de fel verlichte kantoren van Suez en Electrabel aan de overkant, het ruiterstandbeeld van Leopold II en daarachter een groot zwart gat: het koninklijk paleis. De lichten zijn gedoofd, de koning is naar huis. Wat gaat u vandaag nog doen? vraag ik hem als de files allang weer zijn opgelost. 'Nog enkele dingen afwerken, een dossier naar iemand brengen die dat morgenvroeg dringend moet lezen en dan naar huis, naar mijn vriendin. Het zal wel na middernacht zijn voor ik kan gaan slapen.'


Arrogante directieleden


Bij het geldtransportbedrijf Brink's zijn ze sinds begin deze week weer aan het werk. Stilaan raken de lege geldautomaten gevuld en kan de cash van de warenhuizen veilig naar de bank. Pensioenen en OCMW-steun worden straks weer normaal uitbetaald. En de 430 bedienden van Brink's? Die zijn na vier weken staken opgelucht, vooral omdat ze verlost zijn van de arrogante directieleden uit Nederland, Luxemburg en de VS die het hier tot voor kort voor het zeggen hadden. De Brusselse rechtbank van koophandel weigerde het faillissement dat het bedrijf op 12 november had aangevraagd en stelde Alain Zenner en zijn collega Gérard Delvaux aan om het bedrijf voorlopig over te nemen. Zij moeten een oplossing zoeken voor een van de merkwaardigste sociale conflicten van de jongste jaren.


Alain Zenner trof het bedrijf begin deze week in een redelijk verwarde toestand aan. 'Er was geen Belgische directie. Alles werd beslist vanuit Nederland. De IT werd beheerd in Nederland. Er was geen facturatie, geen boekhouding. We proberen dat nu op te bouwen. Ik heb een team samengesteld van mensen uit het vroegere management. Dat neemt de operationele leiding in handen. Ik ken niets van geldtransporten. Ik heb de vroegere HR-manager aangesteld, Marc De Bernardin. Die man maakt een goede indruk. Ook Sabine Thuysbaert, de gewezen operationele directeur en Ann-Sophie Deprez, de sales en banking relations directeur, staan mee aan de leiding. Ik weet dat het personeel niet zo'n vertrouwen had in het Belgisch management, maar ik heb zelden met een efficiënter team gewerkt.'


Een van de problemen van Brink's België was dat de Belgische managers eigenlijk niet veel te zeggen hadden. De orders kwamen vanuit de vestigingen in Nederland, Luxemburg en het Amerikaanse moederhuis in Richmond. De onderhandelingen met de vakbonden en de overheid werden geleid door Ran Ancho, een Engelstalige Israëli die Nederland als standplaats heeft. Zowel de kabinetschef van minister van Arbeid Joëlle Milquet als de vakbonden waren het erover eens dat ze zelden zo'n arrogant man over de vloer hebben gekregen.


Alain Zenner wikt en schikt zijn woorden, maar bevestigt dat beeld. 'Ik ontmoette hem de dag na de faillissementsaanvraag, samen met de verantwoordelijke van Brink's Luxemburg, Carlo Veisen. Ancho riep me toe dat Brink's de beste managers heeft, de beste corporate governance en hij beschreef het Belgische model van sociaal overleg als “stupid Belgian formalities,. Carlo Veisen trok hem aan de mouw en vroeg hem zijn mond te houden om de zaak niet nog erger te maken. Enfin, die toon dus.'


Ancho en Veisen hebben de ministers Turtelboom en Milquet ook onder druk gezet om het competitieve nadeel van Brink's ten opzichte van hun grote concurrent G4S te compenseren. Bij G4S hebben de geldtransporteurs een arbeidersstatuut. Bij Brink's zijn dat bedienden. Die zijn iets duurder, maar vooral is het veel lastiger om hen te ontslaan. De directie van Brink's raamt dat nadeel volgens Zenner op zo'n 3 miljoen euro per jaar en eiste van de federale overheid dat ze dat verschil zou compenseren. 'Ze hebben verschillende gerechtelijke procedures aangespannen tegen de overheid en tegen hun concurrent. Ze vertelden mij zelfs dat ze een klacht tegen België bij de wereldhandelsorganisatie hebben overwogen.' Het zegt iets over de gelijkhebberigheid van de internationale directie van Brink's.


Leeggezogen


Zenner zegt dat de internationale directie van Brink's de Belgische vestiging financieel leeggezogen heeft. Het betaalde 3,4 miljoen euro voor de overname van de vestigingen in Antwerpen en Zaventem, die verantwoordelijk waren voor het transport van goud en diamanten (Brink's Diamonds& Jewelry Services). Maar dat geld is meteen doorgestort naar de rekening van Brink's Internationale Holding in het Zwitserse Züg. Zenner onderhandelde deze week bijna dagelijks met de internationale directie. In de eerste plaats om hen te overtuigen toch door te gaan met de Belgische vestiging. Maar ook om het geld terug te storten waarop Brink's België volgens hem recht heeft. Zo'n zes miljoen euro, de waarde van de diamantactiviteiten van Brink's die kort voor de faillissementsaanvraag werden verkocht aan een zusterbedrijf. Een halfuur voor het begin van het interview kreeg Zenner een kort telefoontje van de internationale directie met de mededeling dat er geen frank zal worden teruggestort. Zenner lacht en lijkt te denken: we zullen wel zien.


De relaties zijn er niet op verbeterd. De eerste ontmoeting vond plaats in de niet echt tot de verbeelding sprekende Brasserie Pergola in Laken omdat de directie het niet meer waagde zich te vertonen op de bedrijfsterreinen van Brink's. Vorige week donderdag vond een nieuwe vergadering plaats. Ditmaal wilde de directie zelfs niet meer naar België komen en moest Zenner met de Thalys naar Parijs. De voormalige MR-senator schudt het hoofd als hij vertelt hoe de internationale directie nu plots beweert nooit te hebben aangestuurd op een faillissement. Terwijl de ceo van Brink's op 27 september in een brief aan het personeel stelde niet te kunnen geloven dat België zo dwaas zou zijn om zo'n prachtig herstructureringsplan als dit te dwarsbomen. In de laatste alinea staat een niet mis te begrijpen dreigement dat als dat toch zou gebeuren, de directie de stekker eruit zou trekken.


Signaal


Volgens sommigen was de aanstelling van een zwaargewicht als Zenner een signaal van de rechtbank naar de Amerikaanse directie om te zeggen dat ze niet met zich zou laten sollen. Zenner lacht, duidelijk gevleid. 'Ach, ik denk dat de rechter wist dat ik medeauteur ben van de wet op de continuïteit. Ik heb samen met collega Gérard Delvaux heel wat energie gestoken in het bekendmaken van deze wetgeving aan de Waalse rechtbanken. En ik heb natuurlijk wel wat ervaring.'


Zenner was curator van Forges de Clabecq, maar ook van de zieltogende eerste klasse-voetbalploeg Moeskroen. Met dat soort dossiers vang je heel wat media-aandacht. Hij vindt trouwens dat voorlopige bewindvoerders sneller moeten worden ingeschakeld. 'Nu gebeurt dat meestal als de zaak niet meer te redden valt.'


'Ik zeg niet dat dat hier ook is gebeurd, maar als een bedrijf in moeilijkheden raakt, dan wordt zoiets snel opgemerkt door concurrenten in binnen- of buitenland. Ze starten dan schijnonderhandelingen voor een zogenaamde overname, krijgen inzage in de staat van de onderneming, maar doen geen bod. Ze wachten liever tot de zaak failliet verklaard is om een zaakje te doen.'


De meeste advocaten wagen zich niet aan een voortzetting van zulke bedrijven. Ze gaan voor een snelle vereffening, want als het misloopt bij een bewindvoering riskeren ze zelf rechtszaken: ze worden aansprakelijk voor zo'n dossier. 'Dat mag je niet onderschatten. Ook Roberto D'Orazio spande drie, vier processen tegen mij aan en het duurt lang voordat je in dit land vrijgesproken wordt. Zoiets weegt op je.'


Tarief


Alain Zenner moet bij Brink's elke dag enkele tientallen problemen oplossen en knopen doorhakken. Dat gaat van ontmoetingen met de belangrijkste klanten, het opstellen van inventarissen tot de vraag wat er moet gebeuren als plots een gevulde kluis van Brink's wordt ontdekt op de luchthaven van Zaventem. Hij schat dat hij zo'n tien uur per dag in de weer is. Dat is toch wat hij aanrekent aan de rechtbank. 'Rijk word je hier niet van. Ik heb voor deze zaak een tarief van 150 euro per uur. In een kantoor als Freshfields zijn de tarieven gemiddeld driemaal hoger.'


Hij ondervindt een dubbelzinnige houding bij de meeste klanten van Brink's. Ze dreigen er wel mee om over te stappen naar de enige concurrent van Brink's in België, maar tegelijk vrezen ze voor een monopolie. Dat zou de tarieven voor waardetransporten natuurlijk kunnen opdrijven.


Maar zo'n vaart zal het wel niet lopen. De kandidaat-overnemers schuiven aan. Dinsdagavond waren er al vier ernstige kandidaat-overnemers. 'De eerste die mij contacteerde, was het Zweedse Loomis. Ze pakken het heel zakelijk aan. Tijdens het weekend stond een delegatie van de ceo, de cfo en de coo voor de deur. Vandaag, (dinsdag, red), is een ploeg van negen mensen van Loomis aan het werk in het hoofdkantoor van Brink's. Ook het Belgische Cobelguard informeerde, maar daar hoorde Zenner sindsdien niets meer van. Daarna kwam het Franse Seris. Die waren hier vroeger al actief in het geldtransport via het vroegere GMIC. Maar dat hebben ze verkocht aan Brink's. Seris telt 5.000 personeelsleden in Frankrijk en 1.500 in België, vooral bewakingspersoneel.


Dinsdagmiddag meldde zich Ramy Baron. Een gekende figuur in Antwerpen. Hij is geneesheer van opleiding, maar werkte samen met zijn vader in hun bedrijf Baron Security. Dat werd iets meer dan tien jaar geleden verkocht aan G4S. Baron ondertekende toen een niet-mededingingsclausule. Hij zou tien jaar lang niet actief zijn in deze sector. 'Die periode is voorbij en het kriebelt weer bij hem. Hij had meteen een heel goed contact met het personeel.'


Maar Alain Zenner is duidelijk. 'Ik betwijfel of we een overnemer zullen vinden als de bedienden geen arbeiders willen worden. Brink's België is een opportuniteit, maar je moet ook beseffen dat het slechts 25 procent marktaandeel heeft en het personeelsstatuut is een nadeel.' Op de vraag of Brink's zal worden overgenomen zonder dat het eerst failliet gaat, antwoordt Zenner dat dit 'heel twijfelachtig' is. Het is haast zeker dat de nieuwe eigenaar van start zal gaan met minder personeel en dat het ook de 'moeilijke' en beschermde vakbondsmensen eruit zal halen. Zoiets gaat makkelijker bij een nieuwe start.


Marx en Lenin


Bij Forges de Clabecq was Alain Zenner de vijand van de bonden. Zeker van Roberto D'Orazio. Bij Brink's werd hij eerst onthaald als de redder. 'Ik heb D'Orazio sinds Forges nooit meer ontmoet. Mijn zoon onlangs wel. Hij kwam me vertellen dat hij Roberto had gesproken en dat hij die man erg interessant vond. Tja, dat klopt. Hij werkte mij constant tegen, maar ik had ook wel respect voor hem. Roberto was een echte held voor de arbeiders van Forges de Clabecq. Je mag niet vergeten dat hij erin slaagde een betoging van 7.000 mensen te organiseren die allemaal achter de portretten van Lenin, Marx en Engels opstapten.'


'Ik herinner mij dat Roberto en ik in een kamer moesten wachten op een live-interventie tijdens het RTBF-journaal. Hij vertelde me toen dat de tijd van de bourgeoisjustitie voorbij was en dat het tijd was voor 'une justice populaire'. Een paar dagen later ondervond ik wat hij daarmee bedoelde, toen hij me een afranseling gaf.'


Dat betekende meteen het einde van D'Orazio. Zeker toen hij ermee dreigde om een 'manifestation infernale' op Brussel te organiseren. Eerder was al een winkelstraat in Nijvel geplunderd. Dat was het signaal voor Michel Nollet, het toenmalige hoofd van de Franstalige socialistische partij, om D'Orazio opzij te zetten.


Alain Zenner had het aan zijn populariteit te danken dat Louis Michel hem een verkiesbare plaats aanbood op de senaatslijst van de MR. Even later werd hij staatssecretaris voor de strijd tegen fiscale fraude. Hij moest rapporteren aan Didier Reynders. Maar dat werd geen succes. Sommigen beweren dat Reynders niet opgezet was met de populariteit van Zenner en niemand in zijn buurt duldde die hem kon overschaduwen. Zenner spreekt dat niet tegen. 'Ik was geen concurrentie voor hem. Maar dat wilde hij niet aannemen. Toen prins Laurent trouwde, zat ik naast Reynders' echtgenote. Ik ken haar goed en zij vroeg me toen of ik ook in de volgende regering zou zitten. Ik antwoordde dat haar man niet meer van mij hield en zij zweeg. Natuurlijk begrijp ik waarop Reynders zo weinig populair is in Vlaanderen. Zijn fiscale hervorming is mislukt. Hij heeft er nochtans lang genoeg aan gewerkt. Ach, ik had en heb veel belangstelling voor de politiek, maar misschien ben ik te veel technicus en te weinig politicus.'


Hoe kijkt hij als gewezen politicus en als halve Vlaming en halve Brusselaar naar de moeilijke regeringsonderhandelingen? 'Dit kan enkel lukken als de regio's elkaar de grootst mogelijke autonomie gunnen. Zodra dat geregeld is, zullen ze beseffen dat ze niet zonder elkaar kunnen en gaat iedereen opnieuw samenwerken. Weet u, de problemen van BHV zijn voor de politiek wat het bediendenstatuut is bij Brink's: vooral een groot symbool.'